کد مطلب:50238 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » قرآن

با توجه به علم نجوم آيه 38 سوره ء يس را چگونه بايد تفسير كرد؟

حركت اقسامي دارد و چنان نيست كه ستارگان فاقد هر گونه حركتي باشند، فرق ثوابت و سيارات آن است كه ثوابت داراي حركت انتقالي برگرد كرات منظومه خود نيستند، و اين نافي وجود حركت وضعي بر گرد خود و يا حركت انتقالي به گونه اي ديگر در درون كهكشان نيست. از نگاه ديگر همه اجسام از نظر فلسفي داراي حركت جوهري مي باشند و چه بسا كلمه {/B«لِمُسْتَقَرٍّ لَها»{w4-5w}{I36:38I}/} اشاره به حركت هماهنگ خورشيد و ديگر اجرام به سوي غايت نهايي خلقت مي باشد؛ ازاين رو، مفسران قرون اوليه اسلام همانند طبري (متوفاي 310 ق) و طبرسي (متوفاي 548 ق) از آيه فوق، تنها حركت حسي و روزمره خورشيد را مي فهميدند و حال آن كه اين يك حركت كاذب و ناشي از خطاي حس بشر بود. اما براي مفسران متأخر با پيشرفت علوم بشري و كشف حركت زمين و خورشيد، روشن شد كه خورشيد هم، خود داراي حركت انتقالي است و خورشيد بلكه تمام منظومه شمسي و حتي كهكشان راه شيري، در حركت است. ازاين رو مفسران معتقدند آيات قرآن براي خورشيد هم حركت دوراني قائل شده و هم حركت جرياني؛ زيرا يك جا مي گويد: {A{/Bوَ اَلشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَها{w1-5w}{I36:38I}/}A} كه در جريان اشاره به حركت طولي دارد و در جاي ديگر از شناور بودن خورشيد در فلك (مسير دايره مانند) سخن مي گويد {A{/Bكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ {w12-15w}{I21:33I}*/}A}و جالب اين است كه علم نجوم جديد هم اين نوع حركات را براي خورشيد نفي نمي كند و آن ها را قبول دارد. براي آگاهي بيشتر ر.ك: 1- دايرةالمعارف دهخدا، ماده خوشيد، ج 22 2- نوري، حسين، دانش عصر فضا، ص 26، نشر مرتضي، چاپخانه امير قم 3- رضايي اصفهاني، محمد علي، درآمدي بر تفسير علمي قرآن، ص 381 و 422، انتشارات اسوه قم قرآن پژوهان، تفسير علمي را از جهت شكل و شيوه تفسير به سه نوع مختلف تقسيم كرده اند آنان قسم اول و دوم را مخدوش و تنها قسم سوم را صحيح دانسته اند. اقسام تفسير علمي عبارت است از: الف) استخراج همه علوم از قرآن: علماء قديمي (مانند: ابن ابي الفضل المرسي، غزالي و...) كوشيده اند، تا همه علوم را از قرآن استخراج كنند. روشن است كه اين نوع تفسير، منجر به تأويل هاي زياد بدون رعايت قواعد ادبي و ظاهري الفاظ مي گردد. ب ) تطبيق و تحميل نظريات علمي بر قرآن: در يك قرن اخير، افرادي با مسلّم پنداشتن نظريات علوم تجربي، كوشيده اند تا آياتي موافق آنها در قرآن بيابند. معلوم است اين هم نوعي پيش داوري و تحميل نظريه از بيرون به قرآن و در حقيقت تفسير به رأي است. ج ) استخدام علوم براي فهم بهتر قرآن: در اين شيوه از تفسير، مفسّر با استفاده از مطالب قطعي علوم (كه از طريق دليل عقلي پشتيباني مي شود) و با ظاهر آيات قرآن (طبق معناي لغوي و اصطلاحي) موافق است به تفسير علمي بپردازد. در واقع، مفسر در اين گونه از تفسير به طور احتمالي از مقصود قرآن سخن مي گويد. اتفاقاً آيه 38 سوره يس، يكي از نمونه هاي جالب براي تأثير علم در فهم بهتر قرآن است.